01 เม.ย. ไขปริศนาค่า pH ของน้ำ รู้ไว้มีประโยชน์มาก !
pH หรือที่ย่อมาจากภาษาละติน Pondus Hydrogenii หมายถึงหน่วยที่ใช้วัดค่าความเป็นกรดด่างของสารละลาย โดยค่า pH ของน้ำจะอยู่ในช่วง 0 ถึง 14 โดยค่า 7 เป็นค่ากลาง หากค่า pH น้อยกว่า 7 หมายถึง สารนั้น ๆ มีความเป็นกรด ตรงกันข้าม หากค่า pH มากกว่า 7 สารนั้น ๆ ก็จะเป็นด่าง ในปัจจุบันค่า pH ของน้ำมีความสำคัญอย่างยิ่ง เป็นมาตรฐานที่ผู้ประกอบการต้องยึดถือ เพราะถ้านำน้ำที่ค่า pH ไม่เหมาะสมมาใช้ในขั้นตอนอุตสาหกรรมการผลิต หรือแม้แต่ระบายน้ำเสีย ก็มีโอกาสที่จะเกิดผลกระทบในวงกว้างได้ ดังนั้น เพื่อความเข้าใจที่ถูกต้อง บทความนี้จึงจะมาหาคำตอบ 5 ความเชื่อเกี่ยวกับค่า pH ของน้ำที่ส่งต่อกันมารุ่นสู่รุ่น ว่าข้อไหนเป็นเรื่องจริง ข้อไหนไม่จริงบ้าง ติดตามได้เลย
ความเชื่อที่ 1 : น้ำเปล่าต้องมีค่า pH ที่ 7.0 เป๊ะ ๆ เท่านั้น
เนื่องจากค่า pH ของน้ำ มีตั้งแต่ 0-14 ดังนั้น หลายคนจึงเข้าใจไปว่าน้ำเปล่าที่ถือเป็นน้ำบริสุทธิ์น่าจะมีค่า pH Balance ในน้ำที่จุดศูนย์กลาง หรือเท่ากับ 7 แบบเป๊ะ ๆ เท่านั้นถึงจะสามารถนำมาบริโภคได้ อย่างไรก็ดี นี่คือความเชื่อที่ผิด
จริงอยู่ที่โดยส่วนใหญ่แล้วน้ำเปล่าจะมีค่าความเป็นกรดด่างอยู่ที่ประมาณ 7 แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าจะต้องเป๊ะที่ 7 เสมอไปถึงจะสามารถดื่มได้ เนื่องจากค่า pH สามารถมากหรือน้อยกว่า 7 ได้ ตามปัจจัยต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
- อุณหภูมิ : เมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น น้ำจะแตกตัวเป็นไอออนมากขึ้น ทำให้ค่า pH ลดลง
- แรงดันของก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่ละลายในน้ำ : ยิ่งมีก๊าซละลายมากเท่าไร ค่า pH จะยิ่งลดลง
- ความบริสุทธิ์ของน้ำ : หากมีสารอื่นปนเปื้อนอยู่ เช่น โลหะ แร่ธาตุ จะทำให้ค่า pH เปลี่ยนไป
ดังนั้น ถึงแม้ว่าน้ำเปล่าบริสุทธิ์จะมีค่า pH อยู่ที่ 7.0 แต่ในทางปฏิบัติ น้ำเปล่าที่เราดื่มมักมีค่า pH แตกต่างกันไปตามสภาวะแวดล้อมนั้น ๆ โดยถ้าอยู่ในช่วง 6.5 ถึง 8.5 ก็ยังถือว่าสามารถดื่มได้อย่างปลอดภัย
ความเชื่อที่ 2: ค่า pH ของน้ำมีความสำคัญต่อสิ่งมีชีวิต
สำหรับความเชื่อนี้ แน่นอนว่าเป็นความจริง โดยค่า pH Balance ในน้ำมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อสิ่งมีชีวิตทุกชนิด เนื่องจากน้ำเป็นองค์ประกอบหลักของเซลล์ และยังเป็นตัวกลางในปฏิกิริยาเคมีชีวภาพต่าง ๆ ภายในร่างกาย
สิ่งมีชีวิตส่วนใหญ่ รวมถึงมนุษย์จำเป็นต้องรักษาค่า pH ภายในร่างกายให้อยู่ในช่วงที่เหมาะสม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในของเหลวภายในร่างกาย เช่น เลือด น้ำเหลือง และน้ำย่อย ซึ่งค่า pH ที่เบี่ยงเบนออกจากค่าปกติย่อมส่งผลเสียต่อการทำงานของเอนไซม์และกระบวนการต่าง ๆ และหากค่า pH เปลี่ยนแปลงมากเกินไปอาจก่อให้เกิดอันตรายถึงชีวิตได้
ความเชื่อที่ 3 : น้ำด่างสามารถช่วยรักษาโรคได้
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา กระแสการดื่ม “น้ำด่าง” หรือ “น้ำอัลคาไลน์” ซึ่งเป็นน้ำที่มีค่า pH ของน้ำสูงกว่าน้ำปกติ พร้อมความเชื่อที่ว่ามีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย เช่น ช่วยลดกรดในกระเพาะอาหาร บำรุงกระดูก ป้องกันมะเร็ง และอื่น ๆ ได้รับความนิยมอย่างมาก ซึ่งไม่ใช่แค่ในบ้านเราเท่านั้น แต่เป็นทั่วทั้งโลก
สำหรับความเชื่อนี้ เนื่องจากยังไม่มีงานวิจัยทางการแพทย์และวิทยาศาสตร์มากพอ จึงยังไม่สามารถสรุปได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ แต่การบริโภคน้ำด่างในปริมาณที่มากเกินไปย่อมเกิดผลเสียต่อร่างกาย โดยเฉพาะกับผู้สูงอายุ หรือผู้ที่ไตไม่แข็งแรง เพราะทำให้เกิดอาการไตวายได้
ความเชื่อที่ 4 : การดื่มน้ำที่มีค่า pH ต่ำหรือสูงเกินไปจะทำให้ฟันผุ
สำหรับความเชื่อนี้ คำตอบคือ เป็นความจริงบางส่วนแต่ไม่ทั้งหมด เนื่องจากปัญหาฟันผุเกิดได้จากหลากหลายปัจจัย ซึ่งการดื่มน้ำที่มีค่า pH ต่ำหรือสูงเกินเป็นเพียงหนึ่งในสาเหตุเล็ก ๆ เท่านั้น
น้ำที่มีค่า pH Balance ในน้ำต่ำ เช่น น้ำอัดลม น้ำส้มสายชู น้ำมะนาว ฯลฯ มีฤทธิ์กัดกร่อนเคลือบฟัน ทำให้แร่ธาตุสำคัญในเคลือบฟันละลาย ส่งผลให้ฟันอ่อนแอ เกิดรูพรุน และฟันผุได้ ในทางตรงกันข้าม น้ำที่มีค่า pH ของน้ำสูง ก็สามารถส่งผลต่อฟันได้เช่นกัน แม้จะไม่กัดกร่อนเคลือบฟัน แต่อาจรบกวนสมดุลในช่องปาก ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและจุลินทรีย์
ความเชื่อที่ 5 : ควรดื่มน้ำที่มีค่า pH ที่เหมาะสม
ถึงแม้จะยังไม่มีหลักฐานว่าการดื่มน้ำด่างนั้นดีต่อสุขภาพ อย่างไรก็ตาม คนเราก็ควรบริโภคน้ำดื่มที่มีค่าความเป็นกรดด่างอยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม ดังนั้น ความเชื่อนี้จึงเป็นความจริง โดยองค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำว่าควรดื่มน้ำที่มีค่า pH ระหว่าง 6.5-8.5 เพราะเป็นค่าที่เหมาะสมกับการดำรงชีวิต และไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย ดังนั้นจึงไม่จำเป็นต้องกังวลเรื่องค่า pH ของน้ำดื่มมากนัก ขอแค่ให้เป็นน้ำที่ค่า pH อยู่ในเกณฑ์นี้ และสะอาดก็เพียงพอ
Health & Envitech บริการรับตรวจสอบคุณภาพน้ำดื่มอย่างครบวงจร
เมื่อรู้แบบนี้แล้ว ผู้ประกอบการท่านใดที่อยากให้น้ำในทุกกระบวนการในโรงงานมีค่า pH ของน้ำที่เหมาะสม แนะนำให้ใช้บริการ Health & Envitech รับตรวจสอบคุณภาพน้ำดื่มอย่างครบวงจร โดยหน่วยงานตรวจสอบคุณภาพน้ำที่มีความเชี่ยวชาญและมีประสบการณ์ในการดำเนินงาน โดยการเก็บตัวอย่าง และวิเคราะห์ผลการทดสอบ เป็นไปตามมาตรฐานวิธีการตรวจสอบคุณภาพน้ำและน้ำเสีย (Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater) ขององค์กร APHA, AWWA และ WEF ทั้งน้ำดื่มทั่วไปและน้ำ RO เพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐานอย่างต่อเนื่อง สนใจรับคำปรึกษาหรือข้อมูลเพิ่มเติม ติดต่อ 0-2952-6305-9, LINE Official https://lin.ee/5oJIwdk หรืออีเมล service@healthenvi.com
ข้อมูลอ้างอิง:
- What is pH?. สืบค้นเมื่อวันที่ 22 มีนาคม 2567 จาก https://www.wwdmag.com/
- The pH of water: What to know. สืบค้นเมื่อวันที่ 22 มีนาคม 2567 จาก https://www.medicalnewstoday.com/