14 ก.ย. เดซิเบลคืออะไร และทำไมผู้ประกอบการจึงควรตรวจวัด?

เนื่องจากสถานประกอบการหรือโรงงานส่วนใหญ่มีเครื่องจักรที่กำลังเดินเครื่องอยู่จำนวนมาก จึงหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะเกิด ‘เสียง’ ดังกว่าสถานที่อื่น ๆ ด้วยเหตุนี้ จึงเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่ง ที่จะต้องมีการวัดเสียงเดซิเบล อย่างไรก็ตาม สำหรับผู้ประกอบการที่ยังไม่เข้าใจว่าทำไมถึงต้องลงทุนกับสิ่งนี้ บทความนี้จะมาอธิบายแบบเข้าใจง่าย ไล่เลียงตั้งแต่ความหมายว่าเดซิเบลคืออะไร ไปจนถึงประโยชน์ที่จะได้รับ ติดตามได้เลย

ทำความรู้จักค่าเดซิเบล

ก่อนที่จะไปถึงความสำคัญของการวัดเสียงเดซิเบลในโรงงาน ผู้ประกอบการควรที่จะทราบก่อนว่าเดซิเบลคืออะไร เพื่อที่จะเข้าใจจุดประสงค์ได้อย่างกระจ่างแจ้งยิ่งขึ้น

อธิบายให้เข้าใจโดยง่าย เดซิเบล คือ หน่วยวัดเทียบอัตราส่วนระหว่างปริมาณเสียงสองปริมาณ ได้แก่ความดันของเสียงกับความเข้มของเสียง คิดค้นโดย Alexander Graham Bell มักถูกใช้เพื่ออธิบายความดังสัมพัทธ์ของเสียง โดยเปรียบเทียบกับระดับอ้างอิง โดยระดับความดังของเสียงในหน่วยเดซิเบลจะถูกวัดบนเกณฑ์ทางลอการิทึม เนื่องจากการรับรู้เรื่องความดังของมนุษย์ไม่เป็นเชิงเส้น แต่เป็นเชิงลอการิทึม

รู้หรือไม่?

ลอการิทึม (Logarithm) เป็นฟังก์ชันทางคณิตศาสตร์ของฟังก์ชันเลขชี้กำลัง ลอการิทึมของจำนวน x ในฐาน a คือจำนวน y ที่เมื่อยกกำลัง a จะให้ x เป็นผลลัพธ์ โดยสามารถเขียนเป็นสูตรได้ดังนี้ log a x = y

ตัวอย่างเช่น ลอการิทึมของ 100 ในฐาน 10 คือ 2 เพราะ 10 ยกกำลัง 2 เท่ากับ 100
เขียนเป็นสัญลักษณ์ได้ว่า log10 100 = 2

การวัดระดับเสียงโดยใช้หน่วยเดซิเบล (dB) ซึ่งใช้ลอการิทึมเพื่อวัดความดังของเสียง เสียงที่ดังขึ้น 10 เดซิเบล หมายถึงความดังที่เพิ่มขึ้น 10 เท่า

ระดับของเดซิเบลที่ส่งผลต่อการรับรู้ของโสตประสาท

เมื่อเข้าใจนิยามเบื้องต้นแล้วว่าเดซิเบลคืออะไร คำถามต่อไปที่ผู้ประกอบการอาจสงสัยคือ แล้วระดับเดซิเบลเท่าไรถึงจะส่งผลต่อการรับรู้ของโสตประสาทมนุษย์ ดังนั้น จึงขอยกตัวอย่างเป็นข้อ ๆ ดังต่อไปนี้

• 0 dB: ระดับเสียงที่มนุษย์ไม่สามารถได้ยินได้
• 60 dB: ระดับเสียงที่ใกล้เคียงกับการพูดคุยของคนในสถานการณ์ปกติ
• 85 dB: ระดับเสียงของสภาพจราจร หรือร้านอาหารที่มีเสียงดัง
• 90-95 dB: ระดับเสียงของเครื่องจักรที่กำลังทำงาน
• 100 dB: ระดับเสียงภายในคอนเสิร์ต หรือกิจกรรมกีฬาที่มีเสียงดัง
• 120 dB: ระดับเสียงของเครื่องบินขณะกำลังทะยานขึ้น
• 140 dB: ระดับเสียงของอาวุธปืน หรือดอกไม้ไฟ

โดยระดับเสียงที่เป็นอันตรายต่อโสตประสาทมนุษย์เริ่มต้นที่ 90 เดซิเบลขึ้นไป โดยสำหรับความดังระดับนี้ หากได้รับติดต่อกันเกิน 8 ชั่วโมง อาจเป็นอันตรายได้ ส่วน 100 เดซิเบล ไม่ควรได้รับติดต่อกันเกิน 2 ชั่วโมง และถ้าหากเกิน 130 เดซิเบลขึ้นไป ควรที่จะสวมใส่เครื่องป้องกัน

กฎหมายว่าด้วยระดับเสียงภายในสถานประกอบการ

เพื่อให้การวัดเสียงเดซิเบลในโรงงานเป็นไปตามมาตรฐาน ทางหน่วยงานภาครัฐจึงได้มีการตรากฎหมายเพื่อเป็นหลักเกณฑ์ให้ปฏิบัติตาม ในรูปแบบของ ‘ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่องความปลอดภัยในการทำงานเกี่ยวกับสภาพแวดล้อม’ โดยมีรายละเอียดดังต่อไปนี้

• ไม่เกินวันละเจ็ดชั่วโมง ต้องมีระดับเสียงที่ลูกจ้างได้รับ ติดต่อกันไม่เกิด 91 เดซิเบล
• ไม่เกินกว่าวันละเจ็ดชั่วโมง แต่ไม่เกิดแปดชั่วโมง จะต้องมีระดับเสียงที่ลูกจ้างได้รับติดต่อกันไม่เกิน 90 เดซิเบล
• เกินวันละแปดชั่วโมง ต้องมีระดับเสียงที่ลูกจ้างได้รับติดต่อกันไม่เกิน 80 เดซิเบล
• นายจ้างจะให้ลูกจ้างทำงานในที่ที่มีระดับเสียงเกินกว่า 140 เดซิเบลมิได้

เหตุผลที่ควรมีการวัดเสียงเดซิเบลในที่ทำงาน

• ปฏิบัติตามข้อกฎหมาย: จากข้อกฎหมายที่หยิบยกมาอธิบายข้างต้น หนึ่งในเหตุผลสำคัญที่ผู้ประกอบการควรมีการวัดเสียงเดซิเบลคือ เพื่อให้สภาพแวดล้อมการทำงานเป็นไปตามข้อกฎหมาย ไม่เช่นนั้นอาจโดนมีโทษได้
• ปกป้องสุขภาพของพนักงาน: การสัมผัสกับระดับเสียงดังเป็นเวลานาน อาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น หูอื้อ ความเครียด ความเหนื่อยล้า หรือแม้แต่ปัญหาเกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือด ดังนั้น จึงควรมีการวัดเสียงเดซิเบลว่าเกินค่ามาตรฐานหรือไม่ เพื่อสุขภาพที่ดีของพนักงาน
• เพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน: ระดับเสียงที่ดังเกินไปในที่ทำงาน อาจส่งผลเสียต่อประสิทธิภาพการทำงาน เนื่องจากรบกวนการสื่อสาร ทำให้เสียสมาธิ เพิ่มโอกาสที่จะเกิดความผิดพลาดและอุบัติเหตุ ดังนั้น เพื่อป้องกันไว้ก่อนสาย ผู้ประกอบการจึงควรมีการวัดเสียงเดซิเบล
• การประเมินความเสี่ยง: การวัดเสียงเดซิเบลเป็นส่วนสำคัญของการประเมินความเสี่ยงด้านเสียง ช่วยให้สามารถระบุโซนที่มีความเสี่ยงสูง และจัดลำดับความสำคัญของมาตรการควบคุมได้ โดยการวัดและทำแผนที่ระดับเสียงในพื้นที่ต่าง ๆ ของโรงงาน

ตรวจวัดระดับเสียงในที่ทำงานแบบได้มาตรฐาน ต้องที่ Health & Envitech

เมื่อผู้ประกอบการทราบถึงความสำคัญของการวัดเสียงเดซิเบลในที่ทำงานกันไปแล้ว อย่างไรก็ตาม การตรวจวัดเดซิเบลจำเป็นต้องมีอุปกรณ์เฉพาะทาง รวมถึงความรู้ความเชี่ยวชาญ ซึ่งถ้าหากผู้ประกอบการกำลังมองหาผู้ให้บริการตรวจวัดระดับเสียงในที่ทำงานที่น่าเชื่อถือ มีมาตรฐาน ที่ Health & Envitech พร้อมให้บริการตรวจความดันของเสียง โดยเจ้าหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญ พร้อมวิเคราะห์ผลการตรวจวัดอย่างละเอียด เพื่อสุขอนามัยที่ดี มีความปลอดภัยในการดำเนินงาน และเพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายและระดับมาตรฐานที่หน่วยงานต่าง ๆ กำหนด ไม่ว่าจะเป็นกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน กระทรวงแรงงาน, สถาบันความปลอดภัยและอนามัยในการทำงานแห่งสหรัฐอเมริกา (National Institute for Occupational Safety and Health : NIOSH), มาตรฐานสำนักงานบริหารความปลอดภัยและอาชีวอนามัยสหรัฐอเมริกา (Occupational Safety and Health Administration : OSHA) และประกาศขององค์กรนักสุขศาสตร์อุตสาหกรรมภาครัฐแห่งสหรัฐอเมริกา (American Conference of Governmental Industrial Hygienist : ACGIH) สนใจรับคำปรึกษาหรือข้อมูลเพิ่มเติม ติดต่อ 0-2952-6305-9, LINE id: HealthandEnvitech หรืออีเมล service@healthenvi.com